Otomotiv sektöründe sıfır araç fırsatçılığı bitmiyor. Pandemide yaşanan chip krizini bahane ederek fiyat artıran, ardından ‘piyasada araç yok’ algısı yaratan fırsatçı bayiler, tüm yaptırımlara rağmen bir çıkış yolu buluyor.
Kur artışının ardından 200 bin TL olarak artan araçların fiyatlarına piyasada 20-30 bin TL ekleyen bayilerin son oyunu araç siparişi oldu.
MODELDEN DEĞİŞİKLİKLER
Yeni araç almak için bayiye giden müşterilerine oluşturdukları bekleme listesini gösterirler. Fırsatçılar da sıraya girip isimlerini listeye yazmak isteyen alıcılardan 50 bin ila 200 bin TL arasında ‘kuyruk parası’ istiyor.
Üstelik bu ücret araç fiyatına dahil değil! Sistem şöyle işliyor: Bir müşteri araç almak için bayiye gittiğinde bayi bir liste gösteriyor. “Artık bu listeye yeni müşteri ekleyemiyoruz. Bir sonraki listemiz dolmak üzere.
Adınızı listeye yazdırmak isterseniz 50 bin TL ücret alıyoruz. Sırada 50 kişi var. Ancak 10 araç gelirse listedeki ilk 10 kişiye vereceğiz. Sıradakini sana vereceğiz. Listede öne çıkmak istiyorsanız 100 bin TL ödeyin sizi listede öne çıkaralım.
Bayinin listede yer almak için müşterilerinden talep ettiği fiyat aracın modeline göre değişiklik göstermektedir. Listeye girmek için para vermeyi kabul eden alıcıdan 50 ile 100 bin TL arasında parayı alan bayi, alıcıyı en az bir ay bekletiyor. Bu dönemde peşin aldığı parayı dolara veya altına yatırım yaparak kazanıyor.
5 AYDA 445 BİN SIFIR ARAÇ
Dünyadaki chip krizi aşılmaya başlansa da rakamlar, “Araç yok” algısını sürdüren bayilerle de çelişiyor.
Sektörden edinilen bilgilere göre birçok bayi bu şekilde aylık ortalama 500 bin ila 1 milyon TL arası bir gelir elde ediyor ve kullanıyor. Döviz kurundaki son hareketliliği de göz önünde bulundurarak tacir her yerden tatlı kârını cebe atıyor.
Öyle ki Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği’nin yayınladığı rapora göre Türkiye’ye gelen sıfır araç sayısı bu yılın ilk 5 ayında çip krizinden önceki yıl olan 2018’in ilk 5 ayını geçti. . 2018’in ilk 5 ayında ithal ve yerli üretim olarak 302 bin 311 araç satılırken, 2022’nin aynı döneminde bu sayı 277 bin 252 oldu.
Bu yılın ilk 5 ayında 445 bin araç pazara satıldı, hatta pandemide çip krizi öncesi rakamı da aşarak rekor kırdı.
DEVLET GİZLİ DENETİMİ
Bayilerin fırsatçılıkta sınırsızlaştığını belirten Zengin Otomotiv’in sahibi Hasan Varlıklı, “40 yıldır bu işi yapıyorum. Böyle bir dönemi hiç yaşamadık.
Ayrıca insanlara araba vermiyorlar, aksesuar satma adı altında almak isteyeni resmen soyarlar. Piyasada 1.500 TL olan bagaj havuzunu zorla 20 bin TL’ye satanı mı arıyorsunuz yoksa sıfır bir araba için 1.500-2.000 TL olan cila için 25 bin isteyeni mi arıyorsunuz? Bunu yapamam diyenlere araç yok.
Araçlar asla satılmaz. Aracı alabilmeniz için liste fiyatının üstünde aksesuar adı altında en az 100 bin lira fazla ödemeniz gerekiyor” diyen Zengin, bayilerin her türlü yaptırımı çiğnediğini anlatarak, “Devlet zam yapsın. Bayiler üzerinde kontroller.
Ancak bu kontrolleri ellerinde poşetle giderek yaparlarsa hiçbir şey göremezler. Temelde bakanlıktır. ‘Efendim’ diyerek usulsüzlük yapmıyormuş gibi gösteriyorlar.
Bu yüzden devlet kapalı kontrol yapmak zorunda. Müşteri gibi bayilerde dolaşacak. Asla renk vermez. Sonra krupiyelerin bütün oyunlarını görüyor” dedi.
